Charakterystyka badania

Czas protrombinowy (PT) jest parametrem odzwierciedlającym funkcjonowanie zewnątrzpochodnej drogi krzepnięcia. Składa się ona z kaskady czynników: II, V, VII, X i fibrynogenu. Niedobory tych czynników lub obecność substancji wpływających na ich funkcje (np. inhibitorów, przeciwciał, mutacji, doustnych antykoagulanty, heparyna) wpływają na nieprawidłowości w mierzonym czasie krzepnięcia. PT jest badaniem służącym do kontroli leczenia doustnymi antykoagulantami (acenokumarol, warfaryna).
W celu otrzymywania porównywalnych wyników badań wykonywanych w różnych laboratoriach wprowadzono znormalizowany współczynnik międzynarodowy - INR (ang. International Normalized Ratio). INR, czyli znormalizowany czas protrombinowy jest jednym z parametrów w badaniu krzepliwości krwi. Im czas protrombinowy jest wyższy tym krew wolniej krzepnie. Parametr ten pozwala określić tendencje do krwawień lub zakrzepów. Częstotliwość badania pod katem tego parametru określa lekarz na podstawie przyjmowanych dawek leku. Badanie jest również zalecane pacjentom w celu diagnostyki przyczyn krwawień, oceny czynności wątroby, niedoboru witaminy K oraz oceny układu krzepnięcia przed zabiegiem operacyjnym.

Wskazania

Przydatne w ocenie funkcji wątroby. Test z wynikiem wyrażanym w postaci INR wykonywany jest w monitorowaniu leczenia doustnymi antykoagulantami. Wykonanie badania w kierunku krzepliwości krwi zaleca się osobom, które często krwawią lub na ich skórze powstają siniaki. Częste krwawienia mogą być związane z utratą witaminy K oraz problemami z wątrobą. Dlatego osoby, które borykają się z takimi problemami powinny wykonać badania w kierunku krzepnięcia krwi.

Jak się przygotować?

Podstawowe badanie krwi wykonuje się rano i na czczo. Wcześniejsze zjedzenie posiłku mogłoby wpłynąć na wynik badania, podobnie jak zażycie przed pobraniem krwi leków stosowanych przy leczeniu doustnymi antykoagulantami.

Przebieg badania

Badanie jest proste i szybkie. Krew pobierana jest najczęściej z żyły w zgięciu łokciowym, rzadziej na grzbiecie dłoni lub stopy.

Na rękę zakładana jest opaska (staza). Ucisk ma spowodować napełnienie żył, co ułatwi pobranie krwi. Pielęgniarka może również, poprosić badanego o kilkukrotne zaciśnięcie ręki w pięść i jej rozluźnienie.

Miejsce wkłucia przed pobraniem zostanie zdezynfekowane. Krew pobiera się do sterylnej probówki systemu zamkniętego, próżniowego (zapewnia bezpieczeństwo pacjentowi i osobie pobierającej krew). Najczęściej pobiera się około 2-3 ml krwi, co jest wartością w żaden sposób niezagrażającą zdrowiu człowieka.

Po wyjęciu igły miejsce nakłucia należy ucisnąć gazikiem, aby zatamować krwawienie, po czym zostanie ono zabezpieczone plastrem z opatrunkiem. Nie zaleca się zginania ręki, gdyż może to spowodować powstanie krwiaka w okolicy nakłucia!

Interpretacja wyniku

Norma INR dla osób zdrowych, nie leczonych lekami przeciwkrzepliwymi to 0,9 – 1,3
Osoby przyjmujące leki przeciwkrzepliwe norma zwykle: 2 – 3
Osoby z wysokim ryzykiem wystąpienia zakrzepicy norma: 2,5 – 3,5

Ciekawostka

Czy wiesz, że spożywanie takich produktów jak anyż, imbir, miłorząb japoński (Ginko biloba),czosnek, witamina E czy rumianek wydłużają czas protrombinowy, a co za tym idzie również INR?
Przyczyną skróconego czasu krzepnięcia może być spożywanie pokarmów bogatych w witaminę K: wątróbka, groch, brokuły, kalafior, szpinak, zielona herbata, kapusta włoska, rzepa, produkty zawierające soję, koenzym Q10 i żeń-szeń.

PAMIĘTAJ JEDNAK DROGI PACJENCIE: TWÓJ WYNIK POWINIEN ZAWSZE ZINTERPRETOWAĆ LEKARZ. POZIOM PT, INR ZAZWYCZAJ STANOWI JEDEN Z WIELU ELEMENTÓW BADAŃ