Charakterystyka badania
CRP (z angielskiego C-Reactive Protein) znane również, jako białko C-reaktywne lub jako białko ostrej fazy. To parametr biochemiczny krwi - badanie polega na oznaczeniu poziomu tej glikoproteiny w surowicy krwi (do badania pobiera się krew żylną, podobnie jak przy morfologii krwi obwodowej). Oznaczenie poziomu CRP wykorzystywane jest do diagnostyki ostrych infekcji (również do różnicowania między podłożem wirusowym a bakteryjnym), pozwala ustalić, czy gdzieś w organizmie toczy się stan zapalny, umożliwia monitorowanie choroby i skuteczności prowadzonego leczenia. Reakcja ostrej fazy jest to niespecyficzny, wczesny odczyn organizmu na działanie takich czynników, jak: zakażenie bakteryjne, zapalenie, uraz mechaniczny lub termiczny, rozwój nowotworu czy niedokrwienie tkanek prowadzące do martwicy, a także zabiegi operacyjne. CRP ma tu zasadnicze znaczenie - razem z innymi białkami osocza bierze udział w przywracaniu równowagi wewnątrzustrojowej, dlatego jest jednym z najlepszych niespecyficznych biochemicznych markerów wielu stanów patologicznych.
Wskazania
Wskazaniem do wykonania badania jest: rozpoznawanie i monitorowanie przebiegu ostrych zakażeń, posocznica noworodków, orientacyjne różnicowanie infekcji bakteryjnej z wirusową, ocena aktywności choroby w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Badanie wykonuje się w celu stwierdzenia, czy w organizmie toczy się stan zapalny, a także do oceny prowadzonego leczenia.
Jak się przygotować?
Badanie to można wykonać o każdej porze, ze względu na swoją specyfikę nie wymaga specjalnego przygotowania.
Przebieg badania
Badanie jest proste i szybkie. Krew pobierana jest najczęściej z żyły w zgięciu łokciowym, rzadziej na grzbiecie dłoni, stopy, lub opuszka palca.
Na rękę zakładana jest opaska (staza). Ucisk ma spowodować napełnienie żył, co ułatwi pobranie krwi. Pielęgniarka może również, poprosić badanego o kilkukrotne zaciśnięcie ręki w pięść i jej rozluźnienie.
Miejsce wkłucia przed pobraniem zostanie zdezynfekowane. Krew pobiera się do sterylnej probówki systemu zamkniętego, próżniowego (zapewnia bezpieczeństwo pacjentowi i osobie pobierającej krew). Najczęściej pobiera się około 2-3 ml krwi, co jest wartością w żaden sposób niezagrażającą zdrowiu człowieka.
Po wyjęciu igły miejsce nakłucia należy ucisnąć gazikiem, aby zatamować krwawienie, po czym zostanie ono zabezpieczone plastrem z opatrunkiem. Nie zaleca się zginania ręki, gdyż może to spowodować powstanie krwiaka w okolicy nakłucia!
Interpretacja wyniku
Wynik uzyskujemy tego samego dnia (PILNE), w zależności od potrzeb można wykonać to badanie w trybie CITO (do 1 godziny). Prawidłowe stężenie CRP w surowicy krwi wynosi mniej niż 5 mg/l.
Ciekawostka
Niektóre składniki krwi wykazują znaczną zmienność na dużej wysokości, w porównaniu do ich zawartości obserwowanej na poziomie morza. Istotny wzrost zaobserwowano na przykład dla białka CRP (do 65% na wysokości 3600m). Adaptacja do wysokości trwa kilka tygodni, natomiast powrót do wartości typowych dla „poziomu morza” zaledwie kilka dni.
PAMIĘTAJ JEDNAK DROGI PACJENCIE: TWÓJ WYNIK POWINIEN ZAWSZE ZINTERPRETOWAĆ LEKARZ. POZIOM CRP ZAZWYCZAJ STANOWI JEDEN Z WIELU ELEMENTÓW BADAŃ