Charakterystyka badania

Jest to badanie zlecane przede wszystkim w celu stwierdzenia, czy dana osoba przebyła w niedawnym czasie zakażenie wywołane przez paciorkowce grupy A (np. Streptococcus pyogenes). W większości przypadków zakażenia paciorkowcem (np. w postaci anginy, róży, szkarlatyny itd.) są rozpoznawane na podstawie objawów klinicznych i leczone antybiotykami. Zdarzają się jednak przypadki, gdy zakażenie paciorkowcem nie powoduje żadnych objawów i może się samoograniczać bez leczenia. Niezależnie od tego, czy zakażenie paciorkowcem przebiegało w postaci objawowej, czy też nie, prowadzić może do rozwoju groźnych powikłań, jak np. gorączka reumatyczna lub ostre popaciorkowcowe zapalenie nerek. Streptolizyna O jest substancją immunogenną, tzn. ma zdolność pobudzania układu immunologicznego do produkcji przeciwciał przeciw niej. To właśnie miano tych przeciwciał oznaczane jest w badaniu ASO i wykorzystywane, jako wskaźnik świeżego lub przebytego zakażenia tymi bakteriami.

Wskazania

Badanie ASO jest wskazane głównie u osób z objawami sugerującymi rozwój wyżej wymienionych powikłań, w celu potwierdzenia ich popaciorkowcowej etiologii i różnicowania z innymi chorobami nerek, serca czy OUN, które mogą objawiać się w podobny sposób.

Jak się przygotować?

Podstawowe badanie krwi wykonuje się rano i na czczo. Wcześniejsze zjedzenie posiłku mogłoby wpłynąć na wynik badania.

Przebieg badania

Badanie jest proste i szybkie. Krew pobierana jest najczęściej z żyły w zgięciu łokciowym, rzadziej na grzbiecie dłoni lub stopy.

Na rękę zakładana jest opaska (staza). Ucisk ma spowodować napełnienie żył, co ułatwi pobranie krwi. Pielęgniarka może również, poprosić badanego o kilkukrotne zaciśnięcie ręki w pięść i jej rozluźnienie.

Miejsce wkłucia przed pobraniem zostanie zdezynfekowane. Krew pobiera się do sterylnej probówki systemu zamkniętego, próżniowego (zapewnia bezpieczeństwo pacjentowi i osobie pobierającej krew). Najczęściej pobiera się około 2-3 ml krwi, co jest wartością w żaden sposób niezagrażającą zdrowiu człowieka.

Po wyjęciu igły miejsce nakłucia należy ucisnąć gazikiem, aby zatamować krwawienie, po czym zostanie ono zabezpieczone plastrem z opatrunkiem. Nie zaleca się zginania ręki, gdyż może to spowodować powstanie krwiaka w okolicy nakłucia!

Interpretacja wyniku

10 do 200 IU/ml

Ciekawostka

Przeciwciała ASO produkowane są zazwyczaj w okresie od tygodnia do miesiąca, od wystąpienia zakażenia paciorkowcem. Szczytowy poziom ASO pojawia się w ok. 4 do 6 tygodni od zakażenia, po czym następuje jego spadek.
Badanie poziomu ASO zazwyczaj przeprowadza się kilkakrotnie, w celu obserwacji ewolucji miana przeciwciał w czasie. Jeżeli w kolejnych badaniach poziom przeciwciał antystreptolizynowych narasta, jest to pewne potwierdzenie przebycia zakażenia paciorkowcem β-hemolizującym grupy A. Zmiany poziomu ASO w czasie mogą też służyć monitorowaniu skuteczności leczenia zakażenia paciorkowcem.
Należy pamiętać, że na podstawie zbadania poziomu ASO nie można przewidzieć, czy wystąpią powikłania po infekcji paciorkowcem, czy też nie, a także określić rodzaju i stopnia nasilenia choroby.

PAMIĘTAJ JEDNAK DROGI PACJENCIE: TWÓJ WYNIK POWINIEN ZAWSZE ZINTERPRETOWAĆ LEKARZ. POZIOM ASO ZAZWYCZAJ STANOWI JEDEN Z WIELU ELEMENTÓW BADAŃ